Το μέλλον της νευροχειρουργικής

Νέες τεχνολογίες

Οι νέες τεχνολογίες αναμένεται ότι θα βελτιώσουν από πολλές απόψεις τη νευροχειρουργική τεχνική. Η αύξηση της ισχύος των υπολογιστών και η τεχνολογία της πληροφορικής θα επιτρέψουν ταχύτερη, ευρύτερη και αποδοτικότερη αποθήκευση και μετάδοση της πληροφορίας. Η απεικόνιση του νευρικού συστήματος σε ανατομικό και λειτουργικό επίπεδο θα επιτρέψει την διάγνωση και θεραπεία νόσων που μέχρι τώρα θεωρούνται «ιδιοπαθείς», δηλαδή αγνώστου αιτιολογίας άρα ανίατες προς το παρόν. Η ελάττωση του μεγέθους των συσκευών θα επιτρέψει νέες εφαρμογές και εξέλιξη των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών όπως το ενδοσκόπιο και οι ενδοαγγειακές επεμβάσεις. Η μείωση του κόστους τεχνικών όπως η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική, η νευροπλοήγηση και η διεγχειρητική απεικόνιση θα κάνει ευκολότερη την εφαρμογή τους παντού. Οι βελτίωση των υλικών, όπως τα ηλεκτρόδια που χρησιμοποιούνται στον χρόνιο πόνο, την επιληψία τη νόσο Parkinson, ή στα άλλα εμφυτεύσιμα υλικά όπως βαλβίδες υδροκεφάλου, υλικά σπονδυλοδεσίας, θα αυξήσει τις ενδείξεις χρήσεις τους και τη διάρκεια της αποτελεσματικότητάς τους. Νέες τεχνικές θα αναπτυχθούν για την ψυχονευροχειρουργική και τη θεραπεία ασθενειών όπως η σχιζοφρένεια ή βαρειά κατάθλιψη, που εν μέρει μπορεί ήδη να αντιμετωπιστεί χειρουργικά σε επιλεγμένες περιπτώσεις.

Νανοτεχνολογία

Η νανοτεχνολογία θα βελτιώσει όλες τις ειδικότητες της επεμβατικής ιατρικής, φυσικά και της νευροχειρουργικής, σε παθήσεις όπως οι όγκοι, τα ανευρύσματα και οι φλεγμονές. Η εικονική πραγματικότητα θα βελτιώσει την εκπαίδευση των νέων και έμπειρων χειρουργών, όπως και την εικονική εκτέλεση μιας επέμβασης πριν να γίνει αυτή, ώστε να προβλέπονται και να προλαμβάνονται περισσότερες πιθανές επιπλοκές ή προβλήματα. Η ρομποτική νευροχειρουργική ήδη αυξάνει την ακρίβεια κάποιων επεμβάσεων ενώ είναι ήδη τεχνικά δυνατό (αν και ακόμη ασύμφορο) να γίνονται ρομποτικές επεμβάσεις ενώ ο χειρουργός βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από το φυσικό χώρο που εκτελείται η επέμβαση.

Γονιδικές θεραπείες

Οι γονιδικές θεραπείες θα δώσουν τεράστια ώθηση στην θεραπευτική των κακοήθων και ακόμη ανίατων και θανατηφόρων όγκων του εγκεφάλου. Σε θεωρητικό επίπεδο έχει γίνει αντιληπτό ότι ένας τρόπος αντιμετώπισης των όγκων αυτών είναι οι γενετικά επεξεργασμένες και εξατομικευμένες θεραπείες. Έτσι γίνεται πρώτα μια βιοψία του όγκου και τα κύτταρά του (μοναδικά για κάθε ασθενή) γίνονται στόχος ειδικά «εκπαιδευμένων» άλλων κυττάρων ή ιών, που αργότερα εμφυτεύονται στον όγκο και μπορούν να τον καταστρέφουν επιλεκτικά, αφήνοντας τον φυσιολογικό ιστό ανέπαφο. Στο προσεχές μέλλον οι ανίατοι αυτοί όγκοι θα γίνουν αντιμετωπίσιμοι από ομάδες νευροχειρουργών-γενετιστών.

Η χρήση των βλαστοκυττάρων μπορεί περαιτέρω να βοηθήσει στο στόχο αυτό. Συνοπτικά οι διαθέσιμες τεχνικές είναι οι παρακάτω:

ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ (γονίδια αυτοκτονίας, ανοσογονιδιακές θεραπείες)
ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ (RNA τελομεράσης, χειρισμοί στα μητρικά αιμοποιητικά κύτταρα)
ΑΝΤΙ-ΑΓΓΕΙΟΓΕΝΕΣΗ (παράγοντες αγγειογένεσης)
ΟΓΚΟΛΥΤΙΚΟΙ ΙΟΙ
ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ (νεοπλασματικά αντιγόνα, γενετικά τροποποιημένα νεοπλασματικά κύτταρα)

Νευροπροσθετική

Τέλος η νευροπροσθετική και οι συσκευές αλληλεπίδρασης υπολογιστών και νευρικού ιστού (εγκεφάλου ή νωτιαίου μυελού) θα βελτιώσουν δραματικά την αποκατάσταση της λειτουργικότητας των ασθενών μετά από εγκεφαλικά επεισόδια, τραύμα ή άλλες παθήσεις. Ήδη έχουν δημιουργηθεί υλικά όπως ολοκληρωμένα κυκλώματα επεξεργαστών που είναι φιλικά στους νευρικούς ιστούς και αφομοιώνονται από αυτούς, έχουν ελάχιστη ανάγκη για παροχή εξωτερικής ενέργειας για να λειτουργήσουν (ή λειτουργούν με τη θερμότητα του σώματος) και ήδη αλληλεπιδρούν με τα νευρικά κύτταρα.

Με τη χρήση εξελισσόμενου λογισμικού που προγραμματίζεται από εξωτερικούς υπολογιστές μπορούν να «μαθαίνουν» πως να αναλάβουν τον προγραμματισμό περιοχών του εγκεφάλου, υποκαθιστώντας το τμήμα του που έχει καταστραφεί. Έτσι θα μπορούν να κινούν ξανά τα παράλυτα άκρα των ασθενών, ή θα αποκαθιστούν λειτουργίες όπως η αισθητικότητα και η ομιλία, βελτιώνοντας δραματικά την ποιότητα ζωής τους και καθιστώντας τους ξανά ανεξάρτητους.