Είναι ίσως η συχνότερη παιδο-νευροχειρουργική πάθηση. Τα αίτια ποικίλλουν. Ο υδροκέφαλος γενικά μπορεί να οφείλεται σε απόφραξη της κυκλοφορίας του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, σε ανεπαρκή επαναρρόφησή του ή σε υπερπαραγωγή του. Συχνά απαιτείται εκτροπή της κυκλοφορίας του εγκεφαλονωτιαίου υγρού με τοποθέτηση βαλβίδας. Το υγρό μπορεί να παροχετεύεται στην κοιλιακή χώρα, ή σπανιότερα σε μια μεγάλη φλέβα κι από κει στην καρδιά, ή στον θώρακα, μεταξύ των πνευμόνων και του τοιχώματος του θώρακα. Η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης αυτής προλαμβάνει σοβαρά νευρολογικά προβλήματα που μπορεί να είναι απειλητικά και για τη ζωή του παιδιού. Μερικές φορές η διάγνωση γίνεται και πριν τη γέννηση του παιδιού, με τον ενδομήτριο υπέρηχο. Αν και συνήθως πρόκειται για καλοήθη πάθηση, μερικές φορές μπορεί η βαλβίδα να φράξει ή να μολυνθεί, οπότε μπορεί να απειληθεί η ζωή του παιδιού από την αυξημένη ενδοκράνια πίεση. Η έγκαιρη διάγνωση και αποσυμπίεση σώζει τη ζωή του παιδιού.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης είναι έμετοι, κεφαλαλγία, βυθιότητα, υπνηλία ενώ η βυθοσκόπηση των οφθαλμών μπορεί να αποκαλύψει το λεγόμενο οίδημα οπτικών θηλών, που είναι σημαντικό σημείο της αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης. Μπορεί να απαιτηθεί πολλές φορές στη ζωή ενός παιδιού, να γίνει επιδιόρθωση της βαλβίδας. Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι όπως η cine-MRI (Μαγνητική κινηματογραφία) μας δίνουν νέες πληροφορίες για τη παθοφυσιολογία του υδροκεφάλου.