Όπως σε όλες τις χειρουργικές ειδικότητες έτσι και στη Νευροχειρουργική έχουν αναπτυχθεί τεχνικές για την εκτέλεση επεμβάσεων με το μικρότερο δυνατό τραυματισμό του σώματος. Ειδικά στη Νευροχειρουργική, όπου το αντικείμενο είναι ο πολύτιμος νευρικός ιστός, που αν καταστραφεί δεν μπορεί να αναγεννηθεί, η ελάχιστα επεμβατική τεχνική είναι πραγματικά πολύτιμη για τους ασθενείς.
Οι Ελάχιστα Επεμβατικές Μέθοδοι αξιοποιούν τεχνολογίες όπως η Ρομποτική Πλοήγηση, το Χειρουργικό Μικροσκόπιο και Ενδοσκόπιο, καθώς και μια σειρά εξελιγμένων χειρουργικών εργαλείων και εξοπλισμού, όπως πχ ο υπερηχητικός οστεοτόμος. Όσοι χειρουργοί γνωρίζουν τις τεχνικές αυτές, προσφέρουν στους ασθενείς τη χειρουργική φροντίδα του 21ου αιώνα και στην Ελλάδα, με τα ίδια ακριβώς ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως στις πιο προηγμένες ιατρικά χώρες του κόσμου.
Τώρα ακόμη και οι πιο δυσπρόσιτες ανατομικές περιοχές μπορούν να χειρουργηθούν με ελάχιστο τραυματισμό των ευαίσθητων νευρικών δομών.
Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Μόδα ή πραγματική πρόοδος;
Στη σύγχρονη χειρουργική, με τη βοήθεια της τεχνολογίας και τη συσσώρευση της εμπειρίας, έχουν αναπτυχθεί νέες μεθόδους, οι οποίες επιτρέπουν με ελάχιστο χειρουργικό τραύμα να γίνονται επεμβάσεις που στο παρελθόν ήταν ιδιαίτερα τραυματικές. Στις περισσότερες χειρουργικές ειδικότητες, όπως η γυναικολογία, η ουρολογία, η γενική χειρουργική και άλλες, τείνει να θεωρηθεί κακή ιατρική πρακτική (malpractice) η μη χρήση των ενδοσκοπικών και ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών για συγκεκριμένες επεμβάσεις.
Όλες αυτές οι μέθοδοι, σε πολλές περιπτώσεις, τείνουν να υποκαταστήσουν τις ανοιχτές επεμβάσεις.
Υπάρχει σαφής άσκηση πίεσης από τους ασφαλιστικούς φορείς, ιδιωτικούς και κρατικούς, καθώς και από τους ίδιους τους ασθενείς για παροχή ιατρικής παρέμβασης που ενώ δεν θα υστερεί σε αποτελεσματικότητα, θα είναι σαφώς οικονομικότερη, και θα επαναφέρει στην καλή υγεία (άρα και στην εργασία) τον ασθενή.
Η πρόοδος της χειρουργικής της σπονδυλικής στήλης είναι ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι επεμβάσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως η σπονδυλοδεσία. Για παράδειγμα, οι διαδερμικές επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης, μειώνουν σημαντικά την ταλαιπωρία, τον πόνο, τους κινδύνους επιπλοκών και το χρόνο νοσηλείας των ασθενών. Ακόμη και η πιο μεγάλη σπονδυλοδεσία δεν χρειάζεται να καθηλώσει στο κρεβάτι τον ασθενή. Ασθενείς με σπονδυλολίσθηση, σπονδυλική στένωση, οσφυική σπονδύλωση, κατάγματα σπονδύλων μετά από τραυματισμό, κινητοποιούνται χωρίς πόνο, μέσα σε ελάχιστες μέρες και παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο σε 2-3 μέρες. Η ανάγκη για μετάγγιση αίματος κατά τις επεμβάσεις σπονδυλοδεσίας, πρακτικά μηδενίζεται.
Ο σκοπός των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών είναι να αποφευχθούν οι κακώσεις των μυών, των αγγείων και των νεύρων που τους τροφοδοτούν , οι οποίες προκαλούνται με την συμβατική κλασσική ανοικτή τεχνική. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η κλασσική ανοικτή οπίσθια σπονδυλοδεσία μπορεί να είναι τεχνικά επιτυχημένη, οι ακτινογραφίες να δείχνουν καλά αποτελέσματα, όμως τα αποτελέσματα όσον αφορά τα συμπτώματα μπορεί να είναι φτωχότερα από τα αναμενόμενα. Οι κύριες εκδηλώσεις της «νόσου της σπονδυλοδεσίας» είναι ο επίμονος πόνος στη μέση,η ελάττωση της δύναμης των μυών της ράχης και αίσθημα κόπωσης ή βάρους στη μέση μετά από κάποια δραστηριότητα. Άρα, αν αποφύγουμε τις εκτεταμένες τομές μπορεί να προληφθεί αυτό το πρόβλημα.
Κάποιοι ασθενείς υποφέρουν από πόνο στη σπονδυλική στήλη, ο γιατρός τους κάνει όλο τον απαραίτητο κλινικό και απεικονιστικό έλεγχο (ακτινογραφίες, μαγνητική τομογραφία κλπ) και δεν διαπιστώνεται κανένα εμφανές αίτιο του πόνου τους. Οι ασθενείς αυτοί, προκειμένου να ανακουφιστούν, μπορεί να χρειάζονται πιο εξειδικευμένες διαγνωστικές και παράλληλα θεραπευτικές ήπιες επεμβατικές πράξεις. Μερικές από αυτές είναι ο αποκλεισμός νεύρου, η διήθηση θυλάκου μεσοσπονδύλιων αρθρώσεων, η απονεύρωση αρθρικού θυλάκου. Όλες αυτές οι μέθοδοι ανήκουν στις ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες της σπονδυλικής στήλης. Οι περισσότερες από αυτές γίνονται με χρήση υπερήχων και δεν χρειάζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Οι ασθενείς αυτοί παλαιότερα, ή δεν θα λάμβαναν καμιά επεμβατική θεραπεία και θα υπέφεραν καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες φαρμάκων, με όποια νοσηρότητα και αύξηση ιατρικών δαπανών μπορεί να προκαλεί αυτό, ή θα υποβάλλονταν σε ανοιχτές επεμβάσεις, με αμφίβολο τελικό αποτέλεσμα και με μεγάλο κόστος.
Όλες οι ανοικτές σπονδυλοδεσίες μπορούν να αντικατασταθούν από τις διαδερμικές, με μόνη εξαίρεση, και αυτή όχι πάντα, τις επεμβάσεις για την αποκατάσταση της σκολίωσης. Ο χρόνος πλήρους λειτουργικής αποθεραπείας μειώνεται δραματικά μειώνοντας το κόστος των δαπανών υγείας.
Η μικροδισκεκτομή γίνεται υπόθεση ημερήσιας νοσηλείας, ενώ η τομή στο δέρμα είναι μόνο 1,5 εκατοστό. Ο ασθενής δε χρειάζεται καν να διανυκτερεύσει στο νοσοκομείο, επιταχύνοντας την ανάρρωση και επιστροφή στις δραστηριότητές του.
Η κυφοπλαστική, για την αποκατάσταση καταγμάτων των σπονδύλων (πχ από οστεοπόρωση), γίνεται επίσης με ημερήσια νοσηλεία και άμεση κινητοποίηση και ανακούφιση του ασθενούς.
Βέβαια, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην επιλογή των κατάλληλων μεθόδων. Υπάρχει ο κίνδυνος ασθενείς που χρειάζονται μια κανονική δισκεκτομή (έστω και με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο) να υποβληθούν πχ σε μια επέμβαση διαδερμικής θερμοπηξίας του δίσκου, που δεν θα τους προσφέρει τίποτα και δεν θα αποφύγουν τελικά την δισκεκτομή. Συχνά οι ασθενείς παρασύρονται από τις ελκυστικές ορολογίες (laser, ρομποτική, αναίμακτη κλπ). Δεν είναι όλες οι δισκοκήλες ίδιες. Η σωστή επιλογή της μεθόδου μειώνει συνολικά το κόστος και την ταλαιπωρία ενός ασθενούς. Συνεπώς, αν οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι δεν χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορεί να βλάψουν τον ασθενή, καθυστερώντας την σωστή θεραπεία.
Παραδείγματα Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής της Σπονδυλικής Στήλης
Επέμβαση |
Διάρκεια Νοσηλείας |
Απώλεια Αίματος |
Μετεγχειρητικός Πόνος |
Είδος Αναισθησίας |
Διάρκεια Επέμβασης |
Κυφοπλαστική | 1 Ημέρα | 10-15 cc | 1-2 ημέρες | Μέθη | 30-60’ |
Ενδοσκοπική Μικροδισκεκτομή | Ημερήσια | 20-30 cc | 1-2 Ημέρες | ολική | 60’ |
Αποκλεισμός Νεύρου | Δεν απαιτείται | 0 | 0 | Τοπική | 20’ |
Απονεύρωση Άρθρωσης | Δεν απαιτείται | 0 | 0 | Τοπική/Μέθη | 20’ |
Ελάχιστα Επεμβατική Αποσυμπίεση | 1 Ημέρα | 20-40 cc | 1-2 ημέρες | Ολική | 60-80’ |
Διαδερμική Σπονδυλοδεσία | 2-3 ημέρες | 40-60 cc | 2-3 ημέρες | Ολική | 40’/επίπεδο |
Μέσος όρος | <1 ημέρα | 25 cc |
1-2 ημέρες |
45’ |
Σύγκριση με τις Κλασσικές Επεμβατικές Μεθόδους
Επέμβαση |
Διάρκεια Νοσηλείας |
Απώλεια Αίματος |
Μετεγχειρητικός Πόνος |
Είδος Αναισθησίας |
Διάρκεια Επέμβασης |
Πεταλεκτομή | 3-4 μέρες | 100-150 cc | 7 ημέρες | ολική | 60-70’ |
Μικροδισκεκτομή | 1-2 μέρες | 150 cc | 2-3 Ημέρες | ολική | 60’-90’ |
Τρηματεκτομή | 2-3 μέρες | 200 cc | 2-4 μέρες | ολική | 60’-90’ |
Ανοιχτή Σπονδυλοδεσία | 5 ημέρες | 400-600 cc | 7-10 ημέρες | Ολική | 60’/επίπεδο |
Μέσος όρος | 3 ημέρες | 250 cc |
5,25 ημέρες |
75’ |
Η σωστή ενημέρωση των ασθενών μας συμβάλλει καθοριστικά στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας. Οι χειρουργοί, με σεβασμό στην διεθνή κλινική εμπειρία, εκσυγχρονίζουμε συνεχώς τις τεχνικές μας. Έτσι εναρμονιζόμαστε με τις ταχέως εξελισσόμενες μεθόδους που βελτιώνουν την υγεία όλων, μειώνοντας το υλικό και ηθικό κόστος της επεμβατικής θεραπείας.