Σας παρουσιάζουμε ένα πραγματικά πρωτοποριακό χειρουργείο που έγινε πρόσφατα στην Ευρωκλινική Αθηνών από τη Νευροχειρουργική ομάδα μας, η οποία αποτελείται από τον Διευθυντή Νευροχειρουργό Νικόλαο Μαραθεύτη και τον Επιμελητή Νευροχειρουργό Ευάγγελο Ρόκα, σε έναν νέο άνδρα ασθενή 38 ετών, στον οποίο διαγνώστηκε βλάβη με χαρακτήρες όγκου στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο. Η βλάβη αυτή εξαπλωνόταν κοντά σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές που ελέγχουν την κίνηση στο δεξιό χέρι και πόδι, καθώς και την κατανόηση του λόγου και την ομιλία. Η βλάβη βρισκόταν βαθιά μέσα στον εγκέφαλο. Ο ασθενής είχε ιστορικό μεταμόσχευσης νεφρού και διαταραχές της πήξης του αίματος.
Όταν ήρθε στην Ευρωκλινική Αθηνών, μελετώντας το φάκελο του ασθενούς σε συνεννόηση και συνεργασία με τον δρ Σταύρο Κανελλά, Διευθυντή Αναισθησιολόγο και την Επιμελήτρια Αναισθησιολόγο Μαρία Σαρίδου, αποφασίσαμε την εκτελέσουμε την επέμβαση αφαίρεσης της βλάβης αυτής, της οποίας η αρχική ακτινολογική διάγνωση ήταν γλοίωμα, πιθανώς χαμηλής κακοήθειας.
Η τεχνική της κρανιοτομίας με τον ασθενή σε εγρήγορση (awake craniotomy) είναι μια εξελιγμένη νευροχειρουργική και αναισθησιολογική τεχνική που επιτρέπει να γίνονται επεμβάσεις στον εγκέφαλο, ενώ ο ασθενής διατηρεί τις αισθήσεις του, δεν πονάει και μπορεί να ομιλεί και να εκτελεί εντολές που του δίνονται από τους ιατρούς, ενώ ταυτόχρονα προχωράει η επέμβαση και αφαιρούνται οι πάσχοντες ιστοί από τον εγκέφαλο.
Η μέθοδος αυτή απαιτεί άριστο συντονισμό της χορήγησης αναισθητικών φαρμάκων, σε μια λεπτή ισορροπία, ώστε να μην είναι η εμπειρία επώδυνη για τον ασθενή ενώ ταυτόχρονα αυτός διατηρεί τις αισθήσεις του. Παράλληλα, ο νευροχειρουργός διεγείρει με ειδικό ηλεκτρόδιο την ύποπτη περιοχή, ελέγχοντας αν αυτή η διέγερση προκαλεί κάποια νευρολογική διαταραχή πχ παράλυση του χεριού, του ποδιού, διαταραχή της ομιλίας, του προσανατολισμού του ασθενούς κλπ
Έτσι, ο παθολογικός ιστός αφαιρείται κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό από τον εγκέφαλο, χωρίς να υπάρξει η παραμικρή επίπτωση στην νευρολογική κατάσταση του ασθενούς.
Η κρανιοτομία σε εγρήγορση έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα. Στο περιστατικό μας όμως, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η τεχνική αυτή συνδυάστηκε με την πλέον εξελιγμένη ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της «μίνι» κρανιοτομίας.
Η «μίνι» κρανιοτομία είναι μια νεότατη τεχνική σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι πρώτες δημοσιεύσεις για την εφαρμογή της σε ικανό αριθμό ασθενών έγιναν το 2013 και 2014 από νευροχειρουργικά κέντρα των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Με την κρανιοτομία αυτή, γίνεται ένα μικρό μόνο άνοιγμα, μια οπή διαμέτρου 2,5 εκατοστών στο κρανίο, από όπου μπορούμε να φτάσουμε σε μεγάλο βάθος και έκταση, χωρίς τους κινδύνους που συνεπάγεται η κανονική κρανιοτομία.
Με τη χρήση του νευροπλοηγού, κατευθύνουμε έναν μικρό ειδικό αυλό, που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μέσα στην πάσχουσα περιοχή, και με τη χρήση μικροσκοπίου (ή και ενδοσκοπίου, αν χρειαστεί) αφαιρούμε τον παθολογικό ιστό, τον οποίο στέλνουμε για εξέταση. Το πλεονέκτημα του αυλού είναι ότι δεν πιέζεται ουσιαστικά ο εγκέφαλος, ενώ γίνεται πλήρης αφαίρεση της βλάβης και όχι μια απλή βιοψία. Συνεπώς συνδυάζουμε την οριστική διάγνωση με τη θεραπεία της νόσου.
Ο κίνδυνος αιμορραγίας και νευρολογικής βλάβης του ασθενούς ελαχιστοποιείται με τη χρήση της ελάχιστα επεμβατικής (μίνι) κρανιοτομίας. Ειδικά στην περίπτωση του ασθενούς μας, ο οποίος παρουσίαζε διαταραχές του μηχανισμού πήξης του αίματος λόγω της μεταμόσχευσης νεφρού που είχε υποβληθεί, η μέθοδος αυτή ήταν η ιδανική επιλογή.
Το αποτέλεσμα της βιοψίας έδειξε τελικά ότι δεν επρόκειτο για όγκο, αλλά για φλεγμονώδη ιστό, στα πλαίσια της ανοσοκαταστολής που είχε υποβληθεί ο ασθενής για τη νεφρική του πάθηση. Η μετεγχειρητική του πορεία ήταν άριστη. Νοσηλεύτηκε μόνο για 2 μέρες, δεν ταλαιπωρήθηκε από πόνο ή άλλη ενόχληση, ενώ δεν παρουσίασε ποτέ νευρολογική βλάβη. Το οίδημα του εγκεφάλου υποχώρησε, μαζί και οι πονοκέφαλοι που τον είχαν οδηγήσει στη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, που είχε αποκαλύψει αρχικά το πρόβλημά του.
Πράγματι, χάρη σε αυτές τις υπερσύγχρονες τεχνικές που η Νευροχειρουργική ομάδα μας εφαρμόζει στην Ευρωκλινική Αθηνών, μπορούμε να προσφέρουμε τις κορυφαίες ιατρικές υπηρεσίες, όπως τα καλύτερα Νευροχειρουργικά Κέντρα του κόσμου. Οι επεμβάσεις για την αφαίρεση δυσπρόσιτων όγκων εγκεφάλου, για αφαίρεση αυτόματων και τραυματικών εγκεφαλικών αιματωμάτων έχουν γίνει πια, χάρη σε αυτές τις τεχνικές που εφαρμόζουμε, λιγότερο τραυματικές, περισσότερο αποτελεσματικές και απαιτούν μικρότερο χρόνο νοσηλείας. Ακόμη και όγκοι που θεωρούνταν ανεγχείρητοι, τώρα μπορούν να αφαιρεθούν με ασφάλεια. Ο κίνδυνος μετεγχειρητικών επιπλοκών (αιμορραγία, λοίμωξη, νευρολογική βλάβη) είναι σαφώς μικρότερος με τις «μίνι» κρανιοτομίες.
Είναι σημαντικό, μέσα σε μια δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας, να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και ανθούν οι προϋποθέσεις για παροχή υπηρεσιών υγείας στο κορυφαίο επίπεδο, χάρη στη συνεργασία της Διοίκησης, του Ιατρικού και του Νοσηλευτικού προσωπικού της Ευρωκλινικής Αθηνών.
Νικόλαος Μαραθεύτης
Διευθυντής Νευροχειρουργός Ευρωκλινικής Αθηνών
www.maratheftis.gr